ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΣΙΔΕΡΗ ΣΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΓΕΩΡΓΙΑ ΔΑΛΙΑΝΑ Κανάλι 1 Πειραιά

Μαρία Σιδέρη: Δεν καταλαβαίνω πως τόσο εύκολα παραδίνεται ένας λαός στη λήθη

11 Ιουλίου 2018 • Posted under: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ by thpapan

Ετικέτες:Γεωργία Δαλιανά

Συνέντευξη στη Γεωργία Δαλιανά*…

Στις μέρες μας, που η Γεωγραφία είναι μοίρα (αλλά και η Aφασία είναι μοίρα και μάλιστα διττή!!!) που η συνειδητή καλλιέργεια του φόβου από τις πολιτικές ηγεσίες κρατάει γερά τα σκήπτρα, με στόχο την αποξένωση του πολίτη από την πραγματικότητα, που η αλλοτρίωση, ο φανατισμός, η σήψη, η παραπλάνηση είναι παγκόσμια φαινόμενα ενός διαλυμένου κόσμου που σπαράσσει και σπαράσσεται, ευνουχίζει και ευνουχίζεται, το ζητούμενο πια δεν είναι η τάση μιας καταγγελτικής κουλτούρας χάρη των ωρών και των συρμών κενής περιεχομένου όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, αλλά η καίρια επιστροφή στο Λόγο, δηλαδή στη Φλόγα και τον Πυρήνα των εννοιών. Η επιστροφή στη φύση των πραγμάτων.

Η Μαρία Σιδέρη, χαρισματική προσωπικότητα της Ελληνικής διανόησης, πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ζωγράφος, συγγραφέας και φιλόσοφος, μας μιλά για τον κοινό παρανομαστή όλων των δεινών, για τα κομμάτια της θρυμματισμένης μας εικόνας αλλά και την ατομική μας ευθύνη που έτσι ή αλλιώς παίζεται κεκλεισμένων των θυρών. Ας της δώσουμε το λόγο:

Σε μια εποχή σκοτεινή και αδιάλλακτη σαν τη σημερινή , που οι αξίες είναι απατηλές και κηδεμονευόμενες ,που το εσωτερικό μας σκόρπισμα ταυτίζεται με τους οικονομικούς δείκτες και το διακύβευμα είναι η ίδια η πραγματικότητα, τι νομίζετε πως έχει απομείνει ως θεμέλιο;

Κυρία Δαλιανά, καίριες οι επισημάνσεις σας για την αίσθηση που προκαλούν οι καιροί μας. Νομίζω πως πράγματι υποφέρουμε, δίχως να συμμετέχουμε, πολλοί σε μια εποχή αποπνευματωμενη. Λέω “δίχως να συμμετέχουμε”, επειδή η αληθινή συμμετοχή προϋποθέτει συνθήκες μέσα στις οποίες κάτι συμβαίνει , κάποιο έργο, κάποιο πάθος με την αρχαιοελληνική έννοια, της αλλαγής σαν εξέλιξης ή μεταμόρφωσης, μιας φαινομενικά στατικής κατάστασης. Αυτό που μας επικαλύπτει ως ατμόσφαιρα των ημερών μας, δεν διαθέτει Ζωή.

“Σκοτεινό κι αδιάλλακτο”, περιγράφετε εσεις το κλιμα μέσα στο οποίο ζούμε. Αυτό δίνει ακριβώς μια εντύπωση του Χάους όπως ορίζεται πως ήταν πριν την Γένεση του Κόσμου. Με άλλα λόγια, βιώνουμε τον εκμηδενισμό και την αδυναμία παραγωγής έργου σε κάθε ζωτικό επίπεδο, ως Πρόσωπα, ως Φύση, ως Κοινωνία. Λείπει το πνεύμα το ζωοποιό, συνεπώς οτιδήποτε ακολουθεί τείνει μοιραία προς το μηδέν.

Η δύναμη του θανάτου έχει εγκατασταθεί ως κυρίαρχη αντί για την δύναμη της Ζωής και των αξιών της, που είναι πολλές. Συνοπτικά, έχουν διαρραγεί οι σχέσεις σε κάθε τομέα της ύπαρξής μας. Αυτό σημαίνει αταξία, σημαίνει αποσύνθεση, αδράνεια. Όλα τούτα είναι η “πραγματικότητα”μας. Όσο για τις αξίες, ό,τι κατηύθυνε την ανθρώπινη σκέψη και πράξη ως ορθοφροσύνη και ως κριτήριο πριν από κάθε πράξη, έχει καταποθεί από τις Μακιαβελλικές ιδέες, που, με λίγα λόγια, ισούνται με το ότι οι αξίες δεν έχουν καμμία αξία.

Σήμερα που η ανικανότητα και η μισαλλοδοξία της πολιτικής συνυφαίνουν μια άλλη μνήμη και που ο ατομικισμός ως τρόπος ύπαρξης είναι η κυρίαρχη κουλτούρα η ελληνική γλώσσα, σκέψη που σηκώνει ολόκληρο το βάρος της ιστορίας πόσο έχει επηρεαστεί στο επίπεδο των σημασιών της;

Ο Τάσος Λειβαδίτης γράφει ότι “το ζώον εξελίσσεται, το τέρας όχι”. Χυδαίες υλιστικές απολαύσεις επειδεικνύονται σαν τεκμήρια επιτυχίας ενώ οι λαοί έχουν πέσει είτε σε απάθεια είτε σε εξαθλίωση. Όλα τα παραπάνω ακυρώνουν την ανθρώπινη ουσία. Ο Ατομικισμός ανήκει στο ίδιο φάσμα του μη ανθρώπινου, δεν ταιριάζει στην ανθρώπινη φύση. Όσο για την Πολιτική, νομίζω πως δεν είναι καλή ή κακή. Απλώς είναι ανύπαρκτη.

Και βέβαια, στις συνθήκες αυτές, σημειώνεται αναπόφευκτα συνολική κοινωνική αποσάθρωση. Ως προς το κύριο ερώτημα σας: Μερικοί γλωσσολόγοι λένε πως η γλώσσα επηρεάζει τη σκέψη, μερικοί το αντίστροφο. Ο Ελληνικός τρόπος θα έβλεπε κι εδώ αμφίδρομη σχέση. Όπως κι αν το δούμε, γεγονός είναι η πτώχευση της Ελληνικής γλώσσας, άρα και της σκέψης των ανθρώπων που ζουν μέσα και μέσω αυτής της γλώσσας. Λέω “ζουν”, γιατί η γλώσσα δεν είναι απλώς μέσον επικοινωνίας ή μετάδοσης πληροφοριών. Κυρίως συνδέεται με τη δυνατότητα έκφρασης, εκφοράς των ψυχικών και διανοητικών δεδομένων και γιγνομένων-με τον ‘εσωτερικό μας κόσμο”.

Τρομάζω με την λαγνεία που επιδεικνύεται εσχάτως στη χρήση άλλων γλωσσών και στην καθημερινότητα των Νεοελλήνων. Δεν καταλαβαίνω, πώς τόσο εύκολα παραδίδεται ένας λαός στη λήθη του θεμελιώδους εαυτού του. Πώς παραιτείται από το ισχυρότερο όπλο που διαθέτει για τη διάπλαση του εαυτού του, των σχέσεών του, την έκφραση της γνώμης και της βούλησης του, την διατύπωση των προαιρέσεων του πριν από κάθε και για κάθε πράξη, και, τέλος, αλλά πρωταρχικό, για την κατανόηση και την ερμηνεία του Κόσμου. Τέλος της γλώσσας.

Αυτό είναι το εντονότερο σημείο της αυτοεξορίας ενός λαού εκτός των ορίων της ιστορίας, συνολικά και μεμονωμένα. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Όπως κι αν έχει, η Ελληνική γλώσσα, όπως και η Ελληνική σκέψη υπάρχουν, σώζονται στον ίδιο τον εαυτό τους. Ίσως η απελπισία και η ανάγκη μας οδηγήσουν κάποτε να τις συναντήσουμε απ’ την αρχή, ξαναβρίσκοντας τον εαυτό μας.

Πολιτισμοί νοοτροπίες και  θρησκεία

Ο Μπρωντέλ είχε επισημάνει ότι οι Πολιτισμοί είναι νοοτροπίες και η θρησκεία είναι στην καρδιά κάθε πολιτισμού. Μεταξύ διαφορετικών νοοτροπιών είναι επόμενο να υπάρχουν εχθρότητες. Αν λάβουμε υπ’ όψιν μας , ότι τα πάντα μπορούν να αλλάξουν, αλλα ο ψυχισμός , το μέτρο όλων των πραγμάτων, παραμένει ακίνητος , (η νοοτροπία είναι πέτρα) που πιστεύετε πως οδηγούμαστε σαν σύνολο;

Οι πολιτισμοί, μου φαίνεται, υλοποιούν, παρουσιάζουν νοοτροπίες. Πράγματι, δεν υπάρχει σοβαρή επιχειρηματολογία που να μπορεί να αμφισβητήσει την κεντρική, καρδιαία θέση και λειτουργία των θρησκειών σε ένα πολιτισμικό σύστημα. Αλλά η σχέση και πάλι είναι αμφίδρομη: για να υπάρχει και επομένως να λειτουργεί μια θρησκεία, προϋποθετει πολιτισμικό περιβάλλον. Ας το ορισουμε πρόχειρα, ως ένα σύστημα που φανερώνει τις αξίες και τις κυρίαρχες γνώμες ενός λαού για τον Κόσμο, τον Θεό, τον Άνθρωπο.

Εφ’οσον όμως δεν υφίσταται τώρα πολιτισμός, δεν μπορούμε να μιλάμε για δυναμικές, όπως παραπάνω ειπώθηκε, θρησκείες. Ο Θεός και ό, τι αντιπροσωπεύει η πίστη έχουν εξοριστεί σε ένα τεχνοκρατικό σύμπαν, σε ένα matrix ανθρώπινης υπεροψίας. Ήδη, πολλοί σκεπτόμενοι και αισθανόμενοι άνθρωποι, θρηνούν γι’ αυτήν την ακραία ανοησία, που συνοψίζεται στη φράση: “master of the universe”, όπως αποφάσισε να πιστεύει οτι είναι ο άνθρωπος για τον εαυτό του. Πάντως, οι θρησκείες σαν ψυχικά βιωματικά κίνητρα δεν μπορούν να βιωθούν στο γενικό κλίμα που επικρατεί.

Αν ήταν λειτουργικές, δεν νομίζω ότι θα ήταν αναγκαίες οι εχθρότητες στη βάση αυτή. Οι άνθρωποι, για χιλιετίες, συνομιλούσαν για τα θρησκευτικά ζητήματα, αντάλλασσαν θεολογικά στοιχεία, σέβονταν τα ιερά των άλλων. Δυστυχώς, στην όλη καταβύθιση της ανθρώπινης συνειδητότητας συμπαρασύρεται και ο Θεός, και η θρησκεία στην ουσιαστική της δυναμική επενέργεια.

Αντιθέτως, ανθεί η δεισιδαιμονία και ο φονταμενταλισμός με την έννοια του τυφλού, επιθετικού φανατισμού. Είναι κι αυτό επόμενο της καθολικής κενότητας. Δεν είμαι βέβαιη ότι ο ψυχισμός παραμένει αναλλοίωτος. Αλλά, μάλλον είναι αλήθεια πως τα βαθύτερα στρώματα της ψυχής εξακολουθούν να φιλοξενούν τις διαιώνιες πρότυπες μορφές, τους αρχέτυπους.

Η οικονομικη κρίση έχει φέρει τα πάνω κάτω και έχει διαλύσει τον κοινωνικό ιστό .Ανάμεσα στη σιωπή και τη σκέψη παρεμβάλλεται το Τίποτα. Οι λέξεις ειλικρίνεια, ενσυναίσθηση, αλληλεγγύη , έχουν έλλειμμα Αιώνων .Ουτε η Αλήθεια ούτε η φρίκη μας αφορά Η Ευτέλεια σε όλους τους τομείς έχει επιβάλει τους δικούς της όρους . Υπάρχει ελπίδα επιστροφής ;

Πιστεύω ότι η οικονομική κρίση ήταν η αφορμή να εκδηλωθεί συντριπτικά η κοινωνική διάλυση. Ότι η δεύτερη ήταν όρος για την οικονομική κριση-ας το πούμε έτσι-και όχι το αντίθετο. Το γεγονός της έκπτωσης των εγγυητικών για την ανθρώπινη υπόσταση και σωτηρία και πρόοδο αξιών, πεποιθήσεων, συμπεριφορών, που αναφέρετε, είχε προηγηθεί. Όπως και ο εθισμός μας στο ψέμα, την απάτη, την αυταπάτη και τη φρίκη. Ευτελείς, ευτελέστατοι οι όροι της ζωής μας, προ πολλού, απέκτησαν εσχάτως και χρηματικό πρόσημο.

Ελπίδα επιστροφής; Πάντα υπάρχει, αλλά εξαρτάται από το “που” βλέπει αυτή η νοσταλγία. Αν πρόκειται για επιστροφή σε έναν ανθρώπινο κόσμο, κόσμο στοχασμού, διαλόγου, αγάπης, φιλίας, ευγένειας, νοήματος, ομορφιάς, και πιστεύω και εύχομαι ολόψυχα την επιστροφή.

Σε περιόδους ανθρωπιστικής κρίσης σαν τη σημερινή όπου το ένστικτο μας βγάζει κοροϊδευτικά τη γλώσσα , τι ρόλο μπορει να παιξει η Τέχνη για να ξαναεφεύρουμε τον χρόνο και τον άνθρωπο:

Εννοείτε το ένστικτο της καταστροφής, του θανάτου εν ολίγοις, βέβαια. Γιατί υπάρχουν και τα θετικά ένστικτα, που έχουν καταποντιστεί στο σκοτάδι. Η Τέχνη θα μπορούσε να έχει θέση καταλύτη-να ξαναστήσει τον κόσμο στα πόδια του και να τον οδηγησει, πιθανόν, στην Αρκαδία-εναν επίγειο παράδεισο. Το φοβερό πρόβλημα όμως είναι, ότι η κυρίαρχη, προβαλλόμενη σωρηδόν “τέχνη”, αδιαφορεί πλήρως για έναν τέτοιο ρόλο. Μάλλον οι “λειτουργοί” της αδυνατούν να αποδώσουν στο πεδίο αυτό, που συμβαίνει, όμως, να είναι εκείνο τής δημιουργίας-και της αθανασίας, συμπληρώνω.

Η σημερινή “τέχνη”, είναι συνένοχος της αποδόμησης του νοήματος. Η δεσπόζουσα παθολογία της συμπυκνώνεται στον όρο “αυτοαναφορά”. Δηλαδή ο φερόμενος ως καλλιτέχνης, διανοούμενος βλέπει δυστυχώς τον εαυτό του σαν ένα κλειστό, περιορισμένο στα στοιχεία του, σύστημα. Το ίδιο αντικρίζει και τον Κόσμο και τους άλλους. Ναρκισσισμός που εκδηλώνεται ως απώλεια των αισθήσεων και της αισθητικής, φοβάμαι. Με κουράζει αφάνταστα.

Και, βέβαια, μέχρι να αλλάξει , αν αλλάξει, κι αυτή η κατάσταση, αυτονόητο είναι ότι η Τέχνη θα περιοριστεί στα Μουσεία και στα συρτάρια, ή, τέλος πάντων, στη σιωπή, στον “εαυτό”της. Δεν βλέπω να βελτιώνεται σύντομα η κατάσταση. Και είναι ανάγκη να γίνει αυτό. Και δεν υπάρχει καιρός …

“Bαρβαρισμός” είναι μια πραγματικότητα που σημαίνει πολλά

Σ’ ένα κόσμο συρμένο απ’ τα μαλλιά ως τα όρια του, τα όνειρα μια διαθήκη που αδειάζει σε ερημικά δωμάτια μπορούν να κατασιγασουν τη μοναξιά μπορούν να γεμίσουν ένα πιάτο φαγητό, μπορούν να δώσουν φτερά και φως σ’ ένα νεο παιδί ;

Τα όνειρα ποτέ δεν έδωσαν ψωμί, όχι άμεσα, τουλάχιστον, σε κανέναν. Αλλά αν είναι όνειρα που τοξευουν σε έναν κόσμο Ισότητας, Δικαιοσύνης, Ελευθερίας, Ζωής, εν ολίγοις, τότε, φυσικά, και το ψωμί και ίσως και το χαβιάρι είναι αυτονόητο πως θα δοθούν, μαζί με τα φτερά της χαράς, θα περιοριστω να πω, σε όλα τα παιδιά και τους ανθρώπους του κόσμου. Αρκεί, βέβαια, να γίνουν πραγματικότητα τέτοια όνειρα. Εδώ είναι η δυσκολία και το ζήτημα…

Είναι η βαρβαρότητα που μας μαθαίνει αλλιώς τα πράγματα ή ο διττός φοβικός εαυτός μας είναι τελικά το μέγα βάραθρο;

Το “μέγα βάραθρο” ήταν, αναγνωρισμένο από παλιά, και ευθέως από τους αρχαίους Έλληνες στοχαστές, ο ίδιος ο εαυτός μας ή, ευρύτερα, η ανθρώπινη φύση, διττή, τριττή, απειροστική και αντιφατική. Η διαφορά είναι ότι άλλοτε αυτό το γεγονός προκαλούσε βαθύ υπαρξιακό άγχος και παράλληλα γίνονταν συστηματικές προσπάθειες, δια βίου αγώνας για την ψυχική, ηθική κυρίως βέβαια, διάπλαση των ανθρώπων. Προσφάτως, και σαν συνέπεια του εγωκεντρισμού μας ως είδους, αυτό έχει αντιστραφεί. Κολακεύουν ακατασχέτως τις όποιες ντροπές μας, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.

Πάντως, “βαρβαρισμός” είναι μια πραγματικότητα που σημαίνει πολλά, τα οποία πρέπει να φοβόμαστε. Ιδίως στον πολιτικό , πολιτισμικό τομέα. Προχείρως αναφέρω τον ολοκληρωτισμό ως δεσποτεία. Την έλλειψη του βουληφόρου δημοσίως ομιλούντος προσώπου. Και, εφ όσον μιλήσαμε για την Ελληνική γλωσσα, υπάρχει μια σειρά επισήμων επισημάνσεων για τις διαφορές ανάμεσα στον Ελληνισμό και τον βαρβαρισμό ως έκφραση και, συνεπώς, σκέψη. Το να φοβάμαι τον βαρβαρισμό σημαίνει ότι έχω αποφασίσει να ζω σύμφωνα με ό,τι εκείνος αγνοεί. Ιδίως την Ύβριν.

Και, εν πάση περιπτώσει, εφ’ όσον οι σκεπτόμενοι άνθρωποι αρνούμεθα τα πράγματα όπως έχουν καταλήξει να είναι σήμερα, σημαίνει ότι αρνούμεθα τον βαρβαρισμό, του οποίου το πρότυπο έχει επικρατήσει συντριπτικά.

Zούμε σε έναν αποπνευματωμένο χρόνο/τόπο

Είστε απόφοιτος της νομικής σχολής του ΕΚΠΑ. Έχετε σπουδάσει ζωγραφική δίπλα σε αξιόλογους δασκάλους , και κατέχετε κατα κοινήν ομολογία άριστα τη γνώση και το χειρισμό της αρχαίας ελληνικής Γλώσσας και γραμματείας . Με τη μορφή άρθρων δοκιμίων και πρωτότυπων κειμένων συντεταγμένων στην Αρχαία ελληνική μας έχετε προσφέρει πλούσιο έργο Πως ξεκίνησε αυτό το Πάθος για τη φιλοσοφία και τη γλώσσα Ποιο φως και φίδι το περιδιαβαίνει;

Η Νομική, οφείλω να πω, μου προσέφερε τη δυνατότητα συγκρότησης της σκέψης και της έκφρασης. Σε αυστηρά και με ακρίβεια κριτήρια της χρήσης των λέξεων και των φράσεων. Αυτό ήταν το πολύ μεγάλος όφελος που απεκόμισα από τις Πανεπιστημιακές σπουδές. Κάποιες συγκυρίες με οδήγησαν στους κόλπους της εικαστικής έκφρασης, και για ένα διάστημα γνώρισα την αγωνία και την ιερότητα αυτής της Τέχνης.

Είχα την τύχη να μαθητεύσω δίπλα σε εξαίρετους ζωγράφους και να γίνω δεκτή στον ανεξάρτητο καλλιτεχνικό όμιλο “ΣΥΝ. Μαγευτική εμπειρία. Ώσπου, μια σειρά άλλες συγκυρίες, με έφεραν στην δίχως τέλος δύσκολη και, ακόμη πιο μαγευτική και ολόφωτη, επίσης, οδό της Ελληνικής σκέψης, της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου. Οφείλω στη μητέρα μου την πρώιμη εξοικείωση και συστηματική μελέτη των αρχαίων Ελληνικών. Γενικώς, οφείλω σε πολλούς πολλά. Πρώτα στη Φύση, στον Θεό , στην πατρίδα μου, στην οικογένεια μου, στη μητέρα μου.. και στον εαυτό μου που είχε και διατήρησε “πάντ’ ανοιχτά, παντ’αγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου”. Το φως που αστραψε από νωρίς μπροστά μου, ήταν εκείνο του δικού μας ήλιου. Του πνευματικού, αισθητικού, στοχαστικού ήλιου της Ελλάδας.

Όσο για το φίδι, τι να πω, πως ήταν και τι είναι; εκείνο του Ασκληπιού; της Αθηνάς; του Πυθίου Απόλλωνος; ή του Μειλιχίου Διός; Υποδέχτηκα την φιλοσοφία σαν πανέμορφο παιχνίδι όπως περίπου την χαρακτηρίζει ο Πλάτωνας παρά σαν αγγαρεία και πολιτική σκοπιμότητα. Σ’ αυτό το παιχνίδι, πέφτεις, ματώνεις, αντιμετωπίζεις πολλές και πολύπλευρες ήττες, πρέπει να πω. Είναι ακριβό και οριακά δύσκολο.

Εκείνο λοιπόν που θα ερμήνευε την αφοσίωση κάποιου από εμάς, που ζούμε σε έναν αποπνευματωμένο χρόνο/τόπο, σε έναν τέτοιο αγώνα, που πλέον είναι μοναχικός, ειναι ο Έρωτας σε ο,τι μπορεί και κομίζει τόσην ομορφιά και τόση αναγεννητική οδύνη, σε αυτό που είναι, ολοφάνερα, ο αρχαίος Ελληνικός Κόσμος.

Πριν λίγες μέρες συμμετείχατε ως ομιλήτρια στο Διεθνές Διεπιστημονικό συνέδριο που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Πατρών με θέμα “Οι δραματικές αλλαγές στον πλανήτη και οι ελληνικές ρίζες της οικολογικής ηθικής ” Ποιο ήταν το αντικείμενο της δίκης σας ομιλίας και ποια τα συμπεράσματα του συνεδρίου σε λίγες γραμμές

Ναι, είχα την τιμή και τη χαρά να είμαι μεταξύ των πολλών και διακεκριμένων εισηγητών στο Συνέδριο που με τον γενικό τίτλο “Η αρχαία Ελλάδα και ο Σύγχρονος Κοσμος” διοργανώθηκε κι εφέτος, από το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Διεθνές Κέντρο Επιστημών και Ελληνικών Αξιών “TIMELESS GREECE”. Διεθνές και Διεπιστημονικό, συγκέντρωσε φωνές άξιων, διακεκριμένων για τη γνώση και το ουσιαστικό ηθικό τους ανάστημα, επιστημόνων και ερευνητών από πολλές χώρες του κόσμου.

Όπως δηλώνει το θεματικό πλαίσιο του συνεδρίου, το γενικό ζήτημα ήταν , και είναι τρομερό να το ονομάζει κάποιος, η βαθειά οικολογική κρίση, που μεταφράζεται ως “η καταστροφή του πλανήτη” με ευθύνη του ανθρώπου, βέβαια.
Το θέμα μου, ήταν “Η συνάφεια: Άνθρωπος και Περιβάλλον”. Για μιαν ακόμη φορά, σε πολύ απαιτητικές συνθήκες, μου δόθηκε η δυνατότητα να διαπιστώσω και να εκθέσω την εκπληκτική δραστικότητα του αρχαίου Ελληνικού κόσμου σε σχέση με τον επόμενο του, διιστορικά, ιδίως από τον ύστερο Μεσαίωνα έως σήμερα, και ως προς την στενή σχέση του είδους μας με ό,τι είναι, κι όχι αναγκαστικά με ό,τι συνήθως ονομάζουμε “Φύση”.

Σχέση, την οποία για πρώτη φορά στη διάρκεια της παρουσίας του στον πλανήτη, ο άνθρωπος έχει φθάσει να διαρρήξει μέχρι τα θεμέλια της. Με αποτέλεσμα και την δική του βλάβη. Το γενικό συμπέρασμα.του Συνεδρίου ήταν ότι δεν υπάρχει παρά ελάχιστος χρόνος για να προσπαθήσουμε να κάνουμε μερικές απόπειρες διάσωσης της κατάστασης. Εκ των πραγμάτων, δεν υπήρξε μεγάλη αισιοδοξία. Ωστόσο, είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι πολλοί και άξιοι άνθρωποι αναζητούν λύσεις στο κακό.

Ονειρεύομαι την επιστροφή στη λάμψη της αθωότητας

Εκτός απο όλα αυτά είστε και εξαιρετική ποιήτρια. Η ποίηση σας εμβαθύνει άοπλη σε σκοτεινές περιοχές του ” είναι ” και εγγράφεται στο χείλος του γκρεμού. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό εφόσον στους καιρούς μας μόνο οι εξοχες Επαναλήψεις που συνιστούν έξοχη άγνοια ,στη Τέχνη,φωταγωγούνται και …οπλοφορούν , με ελάχιστες εξαιρέσεις

Ευχαριστώ για την τιμητική για την ποίηση μου γνώμη σας, δεδομένου ότι κι εσείς είστε, αναγνωρισμένα, εξαιρετική θεράπων αυτού του “τραγουδιού της ψυχής”, του ανθού της ανθρώπινης λεκτικής έκφρασης. Ξεκίνησα να γράφω από τα 13 μου, ας το.προσδιορισω εκεί. Βέβαια, όχι παιδικά ποιηματάκια, αλλά στίχους που δεν θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από την τωρινή, “ενήλικη” ποιητική μου επίδοση. Υποθέτω ότι με τον όρο “επανάληψη”, εννοείτε τον αναγνωρίσιμο, από μιαν έμπειρη ποιήτρια, όπως εσείς, απόηχο στους στίχους μου, της φωνής άλλων μεγάλων, ποιητών.

Ομολογώ ότι αυτό δεν είναι αισθητό σ’ εμένα. Δεν συμβαίνει συνειδητά, τουλάχιστον. Έχω την ανησυχητική αίσθηση, πως ο ποιητικός μου λόγος ακροβατεί στην άκρη και του άλλου γκρεμού, εκτός από εκείνον των αναφορών του: του εκφραστικού γκρεμού της ιδιαίτερης μορφής έκφρασης. Αυτό δεν σημαίνει, αν συμβαίνει, και οτι είναι κατ’ ανάγκην καλό. Η πρωτοτυπία δεν είναι το ποθούμενο για εμένα. Προκύπτει. Επίσης, με τον όρο “άγνοια”, υποθέτω πως εννοείτε “αθωότητα”. Το βρίσκω ιδιαίτερα όμορφο να το λέτε, και να είναι φανερό. Και στη ζωγραφική μου, αρνήθηκα να κινηθώ στο πνεύμα και στη μορφή των έργων των δασκάλων μου. Έτσι και στην ποίηση. Ήθελα, ό,τι κάνω, να είναι γέννημα των βαθύτερων πηγών του δικού μου Είναι.

Αυτό σημαίνει πως υπερασπίζομαι και με την ποίηση τον “πρώτο μου εαυτό”, αυτόν που λέει ο Σικελιανός. Θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι έχω εκδόσει ελάχιστα και περιστασιακά, ποιητικά μου πονήματα. Δεν ήθελα, δεν έβρισκα τόσο πρόσφορο έδαφος για εκδοτικές περιπέτειες, αυτό το πάναγνο μήλο του αρχεγονου εντός μου, δέντρου. Στο μέλλον, ίσως. Ίσως.

Τι ονειρεύεστε , τι φοβάστε , τι ελπίζετε;

Ονειρεύομαι την επιστροφή στη λάμψη της αθωότητας. Όχι της νηπιότητας, αλλά της καθαρότητας στο βλέμμα, ακόμη και στο αντίκρυσμα των στοιχειών. Δεν ξέρω αν φοβάμαι ιδιαίτερα κάτι. Η φιλοσοφία με έκανε να μπορώ να κινούμαι.με συναισθηματική ευλυγισία, αλλά συγκινησιακή εγκράτεια, και στα πιο δύσκολα, τρομακτικά εδάφη. Μαζί με τη Φιλοσοφία, φρόντισε κι η ζωή γι’αυτό.

Δεν νομίζω ότι φοβάμαι κάτι με τον τρόπο του πανικού ή του άγχους προς το άγνωστο. Φοβάμαι συνειδητά και αιτιολογημένα κάποια πράγματα, όπως τον συνειδησιακό εκβαρβαρισμό, την ασχήμια των ψυχών και των τρόπων. Αντιθέτως, μπορώ να κατανοήσω, νομίζω, την ομορφιά της αγωνίας που εκδηλώνεται μερικές φορές με μορφές “σοκαριστικές” για το κοινό αίσθημα-το οποίο σέβομαι, αλλά δεν ακολουθώ πιστά. Ελπίζω να ξαναγεννηθούμε.

Καινούργιοι, ευλαβικοί προς τη ζωή, λατρευτικοί ανεπιφύλακτα στον Έρωτα των πάντων πρώτα, σεβαστικοι στον θάνατο. Χαμογελαστοί, αθλητικοί και γενναίοι και τρυφεροί. Ωραίοι σαν Άνθρωποι.

Η Μαρία Σιδέρη έχει πλουσιότατο έργο με τη μορφή δοκιμίων, άρθρων, όπως και πρωτοτύπων κειμένων συντεταγμένων στην Αρχαία (και Αρχαϊκή) Ελληνική Γλώσσα. Έχει επίσης συμμετάσχει ως εισηγήτρια σε αρκετά Διεθνή Επιστημονικά Συνέδρια. Περισσότερες πληροφορίες και φιλοσοφικά της δοκίμια θα βρείτε στον προσωπικό της ιστότοπο filosofikimeleti.blogspot.gr και στον ιστότοπο “ΠΥΛΗ ΙΑΣΩΝΟΣ” (Ενότητα: Ελλάς/ Ελληνική Σκέψη).

*Η Γεωργία Δαλιανά είναι Ποιήτρια- Εικαστικός